Ακράτεια ούρων, αντιμετώπιση – λύση
Τι είναι η ακράτεια ούρων;
Ως ακράτεια ορίζεται η ακούσια απώλεια ούρων. Η εταιρεία μας διαθέτει μια πλήρη σειρά προϊόντων, για να καλύψει τις ανάγκες της ακράτειας ούρων.
Ακράτεια των ουρών ονομάζεται η κατάσταση εκείνη, κατά την οποία το άτομο αδυνατεί να συγκρατήσει τα ουρά του, και παρά τη θέληση του, τα αποβάλλει στο περιβάλλον. Η ακράτεια μπορεί να αφορά μικρή ποσότητα ουρών, πχ Λίγες σταγόνες το 24ωρο ή πλήρη απώλεια του έλεγχου (συνεχής ή ολική ακράτεια ούρων), οπότε αποτελεί μεγάλο πρόβλημα, τόσο για τον ασθενή, όσο και για τον κοινωνικό του περίγυρο.
Προσοχή! Οι περισσότεροι ΑΝΔΡΕΣ ασθενείς με ήπια ή και ολική ακράτεια ούρων αντιμετωπίζουν το πρόβλημα συνήθως με συνδυασμό μεθόδων. Κάποιες ώρες της ημέρας χρησιμοποιούν σφιγκτήρες, κάποιες άλλες πεοκάλυπτρα (περιπεϊκούς καθετήρες) – τα οποία καλύπτονται και από τα ταμεία – , κάποιες άλλες ανδρικά επιθέματα ακράτειας.
Φυσιολογικά κάθε άνθρωπος, μετά το πρώτο έτος της ηλικίας, αρχίζει σταδιακά να ελέγχει τα ουρά του. Αυτό γίνεται με την παράλληλη ωρίμανση διάφορων κέντρων του νευρικού του συστήματος και την εκμάθηση του σωστού τρόπου ούρησης από τους κηδεμόνες του. Πολύ συχνά η εγκράτεια διαταράσσεται από ποικίλα αιτία και αυτό συμβαίνει σε όλες τις ηλικίες, αφορά και τα δυο φύλλα. Μπορεί να έχει μόνιμο η παροδικό χαρακτήρα, και συνήθως υποκρύπτει κάποια παθολογική κατάσταση. Μέλημα του ουρολόγου είναι η αποκάλυψη του αίτιου και η αντιμετώπιση του προβλήματος.
ΕΙΔΗ ΑΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΩΝ ΟΥΡΩΝ
Ακράτεια από προσπάθεια (Stress incontinence)
Είναι το είδος εκείνο, όπου το άτομο διαπιστώνει απώλεια των ούρων από την ουρήθρα του, όταν κάποια αιτία (βήχας, γέλιο, φτέρνισμα, πήδημα από ύψος, σήκωμα βάρους κτλ.) αυξάνει την πίεση στην ουροδόχο κύστη. Είναι το συχνότερο είδος ακράτειας ούρων στις γυναίκες και έχει σχέση με το πόσο ισχυρός είναι ο σφιγκτήρας της κύστης και οι μύες του πυελικού εδάφους, ενώ στις γυναίκες συντελεί η χαλαρότητα των γενετικών οργάνων και το επίπεδο των οιστρογόνων τους, ιδίως μετά την εμμηνόπαυση.
Ακράτεια ούρων από έπειξη (Urge incontinence)
Στο είδος αυτό το άτομο ξαφνικά αισθάνεται έντονη την επιθυμία για ούρηση, συνήθως χωρίς εμφανή λόγο. Δεν προλαβαίνει να μετακινηθεί ως την τουαλέτα ούτε να συγκρατηθεί και διαπιστώνει ότι του “φεύγουν” τα ούρα. Το γεγονός οφείλεται σε έντονες ανεξέλεγκτες συσπάσεις της κύστης, η οποία ονομάζεται ανάλογα με το αίτιο, ασταθής ή υπεραντανακλαστική ή γενικά, υπερδραστήρια ουροδόχος κύστη. Τα αιτία μπορεί να είναι νευρολογικά (κεντρικό ή περιφερικό νευρικό σύστημα),να αφορούν τις ίδιες τις λείες μυϊκές ίνες της κύστης, να έχουν σχέση με μια φλεγμονή ή ακόμη να είναι και άγνωστα (ιδιοπαθής αστάθεια της κύστης).
Μεικτού τύπου ακράτεια των ούρων (Urge και Stress incontinence)
Πρόκειται για συνύπαρξη των δύο παραπάνω καταστάσεων. Το είδος αυτό απαντά συχνότερα στις γυναίκες.
Ακράτεια ούρων από υπερπλήρωση (overflow incontinence)
Στην περίπτωση αυτήν η κύστη είναι μόνιμα γεμάτη με ούρα και αδειάζει συνεχώς κι από λίγο, την παραμικρή αύξηση της ποσότητας τους. Συχνότερα αίτια είναι η χαλαρότητα του κυστικού τοιχώματος από
- μεταβολικά (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης)
- νευρολογικά αίτια
- η χρόνια απόφραξη της ουρήθρας (καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, όγκος κοντά στην ουρήθρα, λιθίαση κύστης κτλ.). Το είδος αυτό της ακράτειας είναι σπάνιο στις γυναίκες.
Ακράτεια ούρων από δυσκινησία (Disability incontinence)
Υπερήλικα άτομα και άτομα που κάθονται σε αναπηρικές καρέκλες με ορθοπεδικά ή χρόνια νευρολογικά προβλήματα (γεροντική άνοια, νόσος του Parkinson, νόσος του Alzheimer κ.τ.λ.) αδυνατούν να έχουν εύκολη πρόσβαση στην τουαλέτα όποτε χρειαστεί. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η μόνιμη διαφυγή ούρων.
Παροδική ακράτεια των ούρων (transient incontinence)
Οφείλεται σε παροδικά αίτια όπως η λήψη κάποιου φαρμάκου , η φλεγμονή, η αναγκαστική ακινητοποίηση η δυσκοιλιότητα ,το άγχος κτλ. και σύντομα παρέρχεται.
Η ανδρική ακράτεια των ούρων στην πλειονότητα των περιπτώσεων οφείλεται σε μία από τις παρακάτω περιγραφόμενες 4 αιτίες:
- Σε συγγενείς παθήσεις που βλάπτουν τη νεύρωση της κύστεως και της ουρήθρας (π.χ. μυελομηνιγγοκήλη) ή προκαλούν δομικές ανωμαλίες( π.χ. εκστροφή της κύστεως)
- Σε επίκτητες νευρολογικές παθήσεις(π.χ. κατά πλάκας σκλήρυνση)
- Σε κακώσεις της λεκάνης και
- Σε ακράτεια μετά προστατεκτομή
Στις επίκτητες νευρολογικές παθήσεις (Κατά Πλάκας Σκλήρυνση, νόσος του Πάρκινσον, αγγειακή εγκεφαλική νόσος κλπ), συνήθως παραβλάπτεται η νεύρωση της κύστεως με αποτέλεσμα να προκύπτει ακράτεια επιτακτικού τύπου ( ασταθής-υπεραντανακλαστική κύστη). Στις κακώσεις της λεκάνης συνήθως έχουμε βλάβη του σφιγκτηριακού μηχανισμού από απευθείας κάκωση του σφιγκτήρα ή από ανάπτυξη ουλής στην περιοχή που ανατομικά ευρίσκεται ο σφιγκτήρας.
Η ακράτεια των ούρων αποτελεί μια πολύ ενοχλητική, αλλά ευτυχώς σπάνια, επιπλοκή των προστατεκτομών. Η συχνότητά της κυμαίνεται περί το 1% για την προστατεκτομή για Καλοήθη Υπερπλασία Προστάτη(ΚΥΠ) (διουρηθρική η διακυστική). Μετά από ριζική αφαίρεση του οργάνου για κακοήθη νόσο, η επίπτωση της πάθησης είναι σαφώς μεγαλύτερη και κυμαίνεται κατά τους διαφόρους συγγραφείς από 8-87%.
Παροδική ακράτεια στα παιδιά
Η μυελομηνιγγοκήλη είναι η πιο συχνή αιτία νευρογενούς διαταραχής της κύστεως στα παιδιά. Η επίπτωση της παθήσεως στη Β.Αμερική είναι 1-2 ανά 1000 γεννήσεις ζωντανών παιδιών. Η συχνότητα εμφάνισης ελαττώνεται διεθνώς με την εφαρμογή προγραμμάτων προγεννητικού ελέγχου με υπερηχοτομογραφήματα και αμνιοπαρακεντήσεις. Η θνησιμότητα των ασθενών με μυελομηνιγγοκήλη έχει ελαττωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Αυτό οδήγησε σε αύξηση του αριθμού των ασθενών με προβλήματα στο ουροποιητικό σύστημα. Το 97% από αυτούς παρουσιάζουν νευρογενή δυσλειτουργία του κατώτερου ουροποιητικού. Η ταχεία χειρουργική σύγκλιση της βλάβης κατά την περιγεννητική περίοδο, όπως και η αποκατάσταση των κινητικών ανωμαλιών των κάτω άκρων, δεν φαίνεται να έχει καλό αποτέλεσμα πάντοτε, αναφορικά με τη δυσλειτουργία του κατώτερου ουροποιητικού και την ακράτεια των ούρων.
Η νευρογενής διαταραχή στη μυελομηνιγγοκήλη παραβλάπτει, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, τόσο την κύστη όσο και τον σφιγκτήρα. Αυτό έχει αποτέλεσμα η ακράτεια που εμφανίζεται να είναι μικτής αιτιολογίας.
Ταξινόμηση της ανδρικής ακράτειας
Η ανδρική ακράτεια δεν αποτελεί πάθηση με ενιαία αιτιολογία και παθογένεια, έχει διάφορες αιτίες και κατατάσσεται σε τρεις κύριες κατηγορίες:
- Ακράτεια οφειλόμενη σε διαταραχή της λειτουργίας του εξωστήρα (ασταθής-υπεραντανακλαστική κύστη)
- Ακράτεια οφειλόμενη σε σφιγκτηριακή ανεπάρκεια
- Μεικτού τύπου ακράτεια (συνύπαρξη ασταθούς κύστης και σφιγκτηριακής ανεπάρκειας)
Τα συμπτώματα που εμφανίζονται πιο συχνά είναι:
- Συχνουρία, δηλαδή η ανάγκη να ουρείτε αρκετά συχνά
- Αδύναμη ροή ούρων
- Νυχτερινή έγερση για ούρηση (νυχτουρία), δηλαδή να ξυπνάτε αρκετές φορές τη νύχτα για να ουρήσετε
- Δυσκολία στην πρωινή έναρξη της ούρησης
- Επίσχεση (ο ασθενής δεν μπορεί να ουρήσει)
Διάγνωση
Οι ασθενείς με ακράτεια πρέπει να υποβάλλονται σε πλήρη κλινικό, απεικονιστικό και ουροδυναμικό έλεγχο, για να διαπιστωθεί ο τύπος της ακράτειας και έτσι να εφαρμοστεί η κατάλληλη συντηρητική ή χειρουργική θεραπεία. Λεπτομερές ιστορικό, κλινική εξέταση και εργαστηριακές εξετάσεις (νεφρική λειτουργία, καλλιέργεια ούρων) θεωρούνται “εκ των ουκ άνευ”. Επίσης θα πρέπει να γίνει έλεγχος του ασθενούς για σακχαρώδη διαβήτη και άλλες αιτίες περιφερικής νευροπάθειας και νόσους του νευρικού συστήματος, π.χ. αγγειακές ή εκφυλιστικές βλάβες.
Η παρουσία συχνουρίας, η επιτακτική ούρηση και η ακράτεια επιτακτικού τύπου είναι ενδεικτικά ασταθούς εξωστήρα, ενώ η απώλεια ούρων μόνο σε όρθια θέση ή μετά από αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης (π.χ.φτάρνισμα) οφείλεται συνήθως σε σφιγκτηριακή βλάβη. Η ουροδυναμική μελέτη θεωρείται απόλυτα απαραίτητη για τη διερεύνηση της ανδρικής ακράτειας των ούρων